Wykluczeni społecznie nie są pod ochroną

System jest na tyle bezwzględny, że potrafi ocenić człowieka jako wartościowego albo na podstawie irracjonalnych kryteriów wykluczyć ze społeczeństwa jako nieużytecznego, niepotrzebnego. Jest to równoznaczne z zakwestionowaniem człowieczeństwa.

Zdaję sobie sprawę, że niekoniecznie jesteś przygotowana/y na drastyczne sceny z filmu na faktach z udziałem osób bezdomnych i dyskryminowanych z powodu narodowości, dlatego też uprzedzam, jeśli jesteś wrażliwa/ wrażliwy, że film może być wstrzasający:

Autorowi filmu nie podoba się obojętność, na jaką wystawiani są ludzie, którzy sami sobie nie mogą już pomóc. Publikując i opisując film dał wyraz niezrozumienia dla niezgodności przepisów konstytucyjnych z obowiązującą rzeczywistością. Postanowiłam wykorzystać tę treść:

„Podstawowym aktem prawnym jest Konstytucja RP. Powołanie się na nią jest ważne dlatego, iż w sytuacji, gdy brakuje aktów prawnych o niższej randze, wyznacza ona ramy, w których można się poruszać. Jednoznacznie określa, jakie zachowania są niedozwolone oraz jakie prawa podlegają ochronie — w sensie praw człowieka. Nie może więc dochodzić do kwestionowania czy dane dobro podlega ochronie, czy dyskryminacja jest dopuszczalna.

w art. 30 Konstytucji, mowa jest o ochronie godności człowieka, jako
nienaruszalnego przymiotu jednostki:
Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.
Godność ludzka ma być chroniona przez władze publiczne.

Art. 32 Konstytucji zawiera zakaz dyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny:
Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania
przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym,
społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.

Wynika stąd obowiązek zapewnienia środków zabezpieczających ochronę godności osób, które ze względu na swoją przynależność etniczną, rasową, narodową, wyznaniową, status społeczny, itp. są zagrożone nienawistnymi atakami. Ochrona godności ludzkiej ciąży w sposób szczególny na funkcjonariuszach państwowych,
w tym — Policji, przedstawicielach wymiaru sprawiedliwości, którzy nie tylko
muszą tej godności bronić w kontaktach pomiędzy osobami fizycznymi, ale
także sami nie mogą doprowadzać do sytuacji naruszających godność osób
znajdujących się w polu ich oddziaływania.”

Widzimy, że nierówno traktowani są ludzie w społeczeństwie. Odmawia się im praw, dóbr, usług i zasobów. Przez to niezdolni są do utrzymywania normalnych relacji i działań dostępnych dla większości. Niezdolni są funkcjonować w obszarze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i politycznym. Pogarszająca się ich jakość życia prowadzi do niesprawiedliwości i niespójności w społeczeństwie.

Wykluczenie społeczne jest procesem złożonym i ma wiele wymiarów

Obejmuje zwykle brak dostępu do zatrudnienia, do rynku, środków prawnych, pozbawienie możliwości wpływania na politykę, obejmuje biedę, niskie dochody.

Ludzi wyklucza się na podstawie rasy, przynależności czy płci. Przyczynami nierówności jest też wiek , niepełnosprawność, status zatrudnienia. Społeczeństwo na domiar złego postrzega to jako ‚normalne’!

Wykluczenie społeczne często ma swoje żródło w biedzie (niskie dochody – przyczyny niezależne), choć nie zawsze nią jest.

Wykluczenie może wynikać z ubóstwa i nierówności powstałych z nierównych stosunków gospodarczych i energetycznych w poszczególnych krajach. Nierówność wciąż rośnie.

W niekorzystnej sytuacji utrzymuje ludzi polityka i gospodarka

• W społeczeństwach dominuje zbiór wartości, wierzeń, obrzędów oraz procedur instytucjonalnych. Niektórym grupom przynosi to korzyści , ale kosztem innych grup. Co więcej, na ten mechanizm pokrzywdzeni nie wyrażali zgody.
• Dostęp do niektórych uprawnień, zasobów jest utrudniany poprzez stawianie warunków. Uprawnienia można zyskać tylko na podstawie atrybutów takich jak rasa, język, pochodzenie społeczne, religia. Istnieją też systemy społeczne, które na podstawie dziedziczenia określają pozycję danej osoby w społeczeństwie.
• Szkoda, że przepisy nie są na tyle konsekwentne, aby zabraniały utrwalania wykluczeń nieoficjalnych poprzez instytucje. To smutne, że pracownicy sektora publicznego odzwierciedlają uprzedzenia, posługując się swoją pozycją uczestniczą w dyskryminacji.                                                                                                                                                                                             Na margines społeczeństwa trafiają długotrwale bezrobotni, bezdomni, osoby bezradne. Zdają sobie sprawę, że nie żyją w standardzie dostępnym dla większości obywateli, ale jednocześnie nie są w stanie lub nie umieją podjąć inicjatywy, by to zmienić. Musimy wiedzieć, że to nie na dotkniętych ubóstwem i odrzuceniem spoczywa odpowiedzialność za niepowodzenia, a skazani są na samotne zmaganie z losem.

. Beata Andrasik

Photo credit: pedrosimoes7 / Foter / CC BY

Tagged As: konstytucja, niekorzystna sytuacja ludzi, system, wykluczenie społeczne